Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2019

Τα εφτά ποιήματα της αγάπης σε πόλεμο, του Πωλ Ελυάρ (α' μέρος)




Τα εφτά ποιήματα της αγάπης σε πόλεμο


Γράφω από τη χώρα που στοιβάζουν τους ανθρώπους 
μες τη βρωμιά και τη δίψα, τη σιωπή και την πείνα...
François le Colère* (Le Musée Grevin) 


I

Ένα καράβι μες τα μάτια σου
Έγινε κύριος των ανέμων
Κι εκείνα ήταν η στεριά
Κι εγώ την ξαναβρήκα

Τα μάτια σου μ'υπομονή μας καρτερούσαν 

Κάτω απ'τα σύδεντρα του δάσους
Μες τη βροχή και μες την καταιγίδα
Πάνω στα χιόνια των κορφών
Ανάμεσα στο βλέμμα και τα γέλια των παιδιών

Τα μάτια σου μ'υπομονή μας καρτερούσαν

Σαν μια κοιλάδα 
Πιο τρυφερή κι από 'να φυλλαράκι
Ο ήλιος τους μας στέριωνε
Και κάρπιζαν τα εύθραστά μας χρόνια

Μας καρτερούσαν να μας δουν
Πάντα
Γιατί αγάπη φέρνουμε εμείς
Τη νιότη της αγάπης
Και το νόημα της αγάπης
Τη σοφία της αγάπης
Και την αθανασία.


II

Μέρα των ματιών μας, μέσα τους είναι πιο πολλοί
Κι απ'τις μεγάλες μάχες

Μάτια γεμάτα πόλεις και χωριά
Θριαμβευτές του χρόνου

Μες της κοιλάδας την ομίχλη σιγοκαίει
Ο ήλιος ρευστός και δυνατός

Και πάνω στο χορτάρι παρελαύνει
Της άνοιξης το κόκκινο σαρκίο

Το γέρμα έχει κλείσει τα φτερά του
Πάνω απ'τ'ανέλπιδο Παρίσι
Και το φανάρι μας κλείνει μέσα του τη νύχτα
Όπως ο αιχμάλωτος τη λευτεριά.


III

Γάργαρη πηγή, γλυκιά, γυμνή
Η πανταχού παρούσα νύχτα
Η νύχτα που ενωνόμαστε
Σε άγονο κι ανόητο αγώνα

Κι η νύχτα που μας πλήγωσε
Η νύχτα που το κρεββάτι μένει άδειο
Ένα κενό της μοναξιάς
Το μέλλον μιας αγωνίας.


IV

Ένα φυτό είναι που χτυπά
Στης Γης την πόρτα
Κι ένα παιδί είναι που χτυπά
Την πόρτα της Μητέρας
Είναι ο ήλιος και η βροχή

Που γεννιούνται μαζί με το παιδί
Μεγαλώνουν μαζί με το φυτό
Ανθίζουν μαζί με το παιδί

Μα ακούω να γελούν οι γνωστικοί...

Έχουν υπολογίσει πόσο πόνο
Μπορούν να προκαλέσουν σ' ένα παιδί
Πόση ντροπή χωρίς ν' αηδιάσεις
Πόσα δάκρυα δίχως να χαθείς

Ακούω βήματα κάτω από τους τάφους
Μαύρο ήχο έμπλεο φρίκης
Έρχονται να ξεριζώσουν το φυτό
Έρχονται να ασελγήσουν στο παιδί

Με βάσανα και θλίψη.

--------------------------
*François Colère: ψευδώνυμο του Λουί Αραγκόν στην Αντίσταση


***

Les sept poèmes d' amour en guerre


J' écris dans ce pays où l'on parque les hommes
Dans l' ordure et la soif, le silence et la faim
François le Colère (Le Musée Grévin) 


I

Un navire dans tes yeux
Se rendait maître du vent
Tes yeux étaient le pays
Que l' on retrouve en un instant

Patients tes yeux nous attendaient

Sous les arbres des forêts
Dans la pluie dans la tourmente
Sur la neige des sommets 
Entre les yeux et les jeux des enfants

Patients tes yeux nous attendaient

Ils étaient une vallée
Plus tendre qu' un seul brin d' herbe
Leur soleil donnait du poids
Aux maigres moissons humaines

Nous attendaient pour nous voir 
Toujours 
Car nous apportions l' amour 
La jeunesse de l' amour 
Et la raison de l' amour
La sagesse de l' amour
Et l' immortalité


II

Jour de nos yeux mieux peuplés
Que les plus grandes batailles

Villes et banlieues villages
De nos yeux vainqueurs du temps

Dans la fraîche vallée brûle
Le soleil fluide et fort

Et sur l' herbe se pavane 
La chair rose du printemps 

Le soir a fermé ses ailes 
Sur Paris désespéré
Notre lampe sourient la nuit
Comme un captif la liberté.


III

La source coulant douce et nue
La nuit partout épanouie
La nuit où nous nous unissons
Dans une lutte faible et folle

Et la nuit qui nous fait injure
La nuit où se creuse le lit
Vide de la solitude
L' avenir d' une agonie:


IV

C'est une plante qui frappe 
A la porte de la terre
Et c' est un enfant qui frappe 
A la porte sa mère 
C' est la pluie et le soleil

Qui naissent avec l' enfant
Grandissent avec la plante
Fleurissent avec l' enfant

J' entends raisonner et rire

On a calculé la peine
Qu' on peut faire à un enfant 
Tant de honte sans vomir
Tant de larmes sans périr

Un bruit des pas sous la voûte
Noire et béate d' horreur 
On vient déterrer la plante
On vient avilir l' enfant

Par la misère et l' ennui:

Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019

Τα εφτά ποιήματα της αγάπης σε πόλεμο, του Πωλ Ελυάρ (β' μέρος)



Τα εφτά ποιήματα της αγάπης σε πόλεμο


V

Ο τόπος της καρδιάς, λέγανε κείνοι ευγενικά.
Η κατοικία του έρωτα, του μίσους και της δόξας, απαντούμε
Και στα μάτια μας αστράφτει 
Με ασφάλεια η αλήθεια

Οτι κακό δεν ξεκινήσαμε ποτέ
Και οτι πάντοτε αγαπούσαμε ο ένας μας τον άλλο
Κι επειδή αγαπάμε ο ένας τον άλλο
Θέλουμε να λευτερώσουμε τον Άλλο
Από την παγωμένη του τη μοναξιά
Θέλουμε, πάει να πει εγώ θέλω
Πάει να πει εσύ θέλεις, και θέλουμε εμείς
Το φως να συνεχίσει να υπάρχει
Σε εραστές ενάρετους
Με τόλμη οπλισμένους
Γιατί ποτέ τα μάτια δεν χαμήλωσαν ο ένας απ'του άλλου

Κι έτσι κοιτούν κατάματα την ίδια τη ζωή.


VI

Τα βούκινα μας δεν ηχούν
Για να σας δείξουμε μαθες πού είναι η Δυστυχία
Τέτοια που είναι αυτή, τόσο μεγάλη, τόσο ανόητη
Πολύ κτηνώδης πια για να φανεί ολόκληρη

Λέμε πως μόνο ο θάνατος--
Μονάχα η γη μας περιορίζουν·
Μα τώρα ειν' η ντροπή
Που ζωντανούς μας χτίζει

Ντροπή για τ' απεριόριστο  κακό,
Ντροπή για τους παράλογους βασανιστές μας,
Πάντα τους ίδιους
Τους ίδιους πάντα εγωπαθείς

Ντροπή για τα τρένα των μαρτυρίων
Ντροπή για τις λέξεις «καμμένη γη»
Μα δεν θα ντραπούμε για τον πόνο μας
Για τη ντροπή μας μεις δε θα ντραπούμε

Πίσω απ'τους πολεμιστές που το βαλαν στα πόδια
Δεν ζούνε πια πουλιά
Ο αέρας άδειασε από θρήνους
Άδειασε από αθωότητα -- την αθωότητά μας·

Τώρα αντηχεί το μίσος και η εκδίκηση.


 VII

Στο όνομα του τέλειου, του σκεπτικού μετώπου
Στο όνομα των ματιών σου που κοιτάζω
Και για τα χείλη που φιλώ
Για τώρα και για πάντα

Στο όνομα της θαμμένης ελπίδας
Στο όνομα των δακρύων μες τη νύχτα
Στο όνομα των βογγητών που φέρνουν γέλια
Στο όνομα των γέλιων που φέρνουν φόβο

Στο όνομα των γέλιων μες το δρόμο
Για τη γλύκα που τα χέρια μας ενώνει
Στο όνομα των τρυφερών καρπών που σκέπασαν τα άνθη
Σε μια γη όμορφη και καλή

Στο όνομα των ανδρών που φυλακίζονται
Στο όνομα των γυναικών που απελαύνονται
Στο όνομα όλων των συντρόφων μας
Που μαρτύρησαν, σφαγιάστηκαν 
Μα τη Σκιά δεν τη δεχτήκαν

Πρέπει να στραγγίξουμε την οργή
Και να υφώσουμε το ξίφος
Για να κρατήσουμε ψηλά εκείνη την εικόνα
Των αθώων που παντού τους κυνηγούν
Και πάντα θα θριαμβεύουν. 

***

Les sept poèmes d'amour en guerre


V

Le coin du coeur disaient-ils gentiment
Le coin d'amour et de haine et de gloire
Répondions-nous et nos yeux reflétaient
La verité qui nous servait d'asile

Nous n'avons jamais commencé
Nous nous sommes toujours aimés
Et parce que nous nous aimons 
Nous voulons libérer les autres
De leur solitude glacée
Nous voulons et je dis je veux
Je dis tu veux et nous voulons
Que la lumière perpétue 
Des couples brillants de vertu
Des couples cuirassés d'audace
Parce que leurs yeux se font face

Et qu'ils ont leur but dans la vie des autres.


VI

Nous ne vous chantons pas trompettes
Pour mieux vous montrer le malheur
Tel qu'il est très grand très bête
Et plus bête d'être entier

Nous prétendions seule la mort
Seule la terre nous limite
Mais maintenant c'est la honte
Qui nous mure tout vivants

Honté du mal illimité
Honte de nos bourreaux absurdes
Toujours les mêmes toujours
Le mêmes amants d'eux mêmes

Honte des trains de suppliciés
Honte des mots terre brûlée 
Mais nous n'avons pas honte de notre souffrance
Mais nous n'avons pas honte d'avoir honte

Derrière les guerriers fuyards
Même plus ne vit un oiseau
L'air est vide de sanglots
Vide de notre innocence

Retentissant de haine et de vengeance.



VII

Au nom du front parfait profond
Au nom des yeux que je regarde
Et de la bouche que j'embrasse
Pour aujourd'hui et pour toujours

Au nom de l'espoir enterré
Au nom des larmes dans le noir
Au nom des plaintes qui font rire
Au nom des rires qui font peur

Au noms des rires dans la rue
De la douceur qui lie nos mains
Au nom des fruits couvrant les fleurs
Sur une terre belle et bonne

Au nom des hommes en prison
Au nom des femmes déportées
Au nom de tous nos camarades
Martyrisés et massacrés
Pour n'avoir accepté l'ombre

Il fait drainer la colère
Et faire se lever le fer
Pour préserver l'image haute
Des innocentes partout traqués
Et qui partout vont triompher.

----------------------------------------
Paul Eluard, Les sept poèmes d'amour en guerre, 1943
Μετάφραση: Γιώργος Κυρπιγιάν