Η Φούγκα του Θανάτου, του Πάουλ Τσέλαν

MC Escher, το Μάτι, 1947

Το ποίημα του Paul Celan, Todesfuge, πρωτοδημοσιεύθηκε το 1948 στη συλλογή Der Sand aus den Urnen [Η Άμμος από την Τεφροδόχο], και ανήκει στη λεγόμενη «ποίηση μετά το Άουσβιτς».

Η Φούγκα του Θανάτου

Μαύρο γάλα της αυγής πίνουμε τα βράδια

πίνουμε τα μεσημέρια και τα πρωινά, πίνουμε τις νύχτες

πίνουμε και πίνουμε...

κι ανοίγουμε τάφους στον αέρα – δεν είναι πιο άνετα εκεί πέρα;

κάποιος είναι μες το σπίτι που παίζει με οχιές και γράφει

και γράφει προς τη Γερμανία σαν νυχτώσει, «χρυσάφι τα μαλλιά σου Μαργκερίτ»

γράφει και ξεπροβάλει και τ'αστέρια στράφτουν· σφυρίζει να ρθουν τα σκυλιά

σφυρίζει να βγουν οι Εβραίοι -- μας βάζει να σκάψουμ' έναν τάφο μες τη γη

να παίξουμε τώρα δυνατά για τον χορό προστάζει

Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε τις νύχτες

πρωί μεσημέρι εσένα πίνουμε, σε πίνουμε τα βράδια

πίνουμε και πίνουμε...

κάποιος είναι μες το σπίτι που παίζει με οχιές και γράφει

και γράφει προς τη Γερμανία σαν νυχτώσει, «χρυσάφι τα μαλλιά σου Μαργκερίτ»

στάχτη τα μαλλιά σου Σουλαμίτ· ανοίγουμε τάφους στον αέρα – δεν είναι πιο άνετα εκεί πέρα;

Ουρλιάζει: χτύπα πιο βαθιά στο χώμα εσύ εκεί, κι εσείς οι άλλοι παιάνα και τραγούδι

κάνει ν'αρπάξει απ' τη ζώνη το ραβδί

κραδαίνει κι απειλεί -- τα μάτια του είναι τόσο γαλανά

χτύπα πιο βαθιά το φτυάρι εσύ εκεί, για τον χορό οι άλλοι ξαναπαίξτε

Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε τις νύχτες

πρωί μεσημέρι εσένα πίνουμε, σε πίνουμε τα βράδια

πίνουμε και πίνουμε...

κάποιος είναι μες το σπίτι («χρυσάφι τα μαλλιά σου Μαργκερίτ»)

στάχτη τα μαλλιά σου Σουλαμίτ (παίζει με οχιές)

ουρλιάζει: για τον θάνατο να παίζεις πιο γλυκά, ο Θάνατος είναι ένας μαίτρ από τη Γερμανία

ουρλιάζει: στριγκλίξτε τα βιολιά πιο ζοφερά, κι ύστερα καπνός στους ουρανούς αναληφθείτε

κι έχετε για τάφο σας τα σύννεφα -- δεν είναι πιο άνετα εκεί πέρα;

Μαύρο γάλα της αυγής σε πίνουμε τις νύχτες

σε πίνουμε τα μεσημέρια (ο Θάνατος είναι ένας μαίτρ από τη Γερμανία)

σε πίνουμε βράδυ πρωί σε πίνουμε και πίνουμε

ο Θάνατος είναι ένας μαίτρ από τη Γερμανία (τα μάτια του είναι τόσο γαλανά)

σου ρίχνει με βόλι από μολύβι σου ρίχνει και ποτέ δεν αστοχεί

κάποιος είναι μες το σπίτι· «χρυσάφι τα μαλλιά σου Μαργκερίτ»

παίζει με οχιές και ονειρεύεται: ο Θάνατος είναι ένας μαίτρ από τη Γερμανία

χρυσάφι τα μαλλιά σου Μαργκερίτ

στάχτη τα μαλλιά σου Σουλαμίτ

(απόδοση: Γιώργος Κυρπιγιάν)